برآورد و عوامل تعیین کننده تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی: یک مطالعه موردی برای استان مازندران

بکارگیری روش های برآورد ارزش کیفیت آب آشامیدنی، جهت انجام برنامه ریزی های اقتصادی و حرکت به سمت توسعه یافتگی ضروری به نظر می رسد. مقاله حاضر، تمایل به پرداخت خانوارهای چهار شهر منتخب استان مازندران برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی برآورد کرده است. برای این منظور تعداد 1300 پرسشنامه در میان خانوارهای شهری استان توزیع شده و ضمن سئوال از خانوارها برای بیان ترجیحات آنان درباره کیفیت آب آشامیدنی، تمایل به پرداخت آنان برای بازه مشخص (انتهای بسته) و یا از یک طرف باز (اتنهای باز) برآورد شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد تمایل به پرداخت برای بهبود آب آشامیدنی از دو روش انتهای باز و بسته دو گانه به ترتیب حدود 3771 و 3312 تومان ماهانه برای هر خانوار می باشد. همچنین تمایل به پرداخت این خانوارها به ازای هر مترمکعب آب آشامیدنی مصرفی حدود 155-137 تومان برآورد شده است. همچنین مطالعه حاضر با بکارگیری مدل های اقتصاد سنجی، عوامل موثر بر تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی را برآورد کرده است. بر اساس نتایج بدست آمده، متغیرهای تعداد اعضای خانوار، درآمد، تعداد افراد تحصیلکرده در خانه و وضعیت تاهل بر تمایل به پرداخت (انتهای باز) موثرند. همچنین، عوامل موثر بر این تمایل به پرداخت (انتهای بسته) شامل سطح تحصیلات، نظر خانوارها در ارتباط با کیفیت آب آشامیدنی و نگرانی خانوارها از کیفیت آب آشامیدنی می باشد. برای بررسی بیشتر، مطالعه مستقلی برای مرکز استان(شهرستان ساری) انجام شده است که نشان می دهد متغیرهای درآمد، میزان تحصیلات، نظر خانوار درباره کیفیت آب آشامیدنی و وضعیت تاهل اثر معنادار بر تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت آب آشامیدنی خانوارهای ساروی دارد. در مجموع، اگرچه تفاوت چندانی در میانگین تمایل به پرداخت از دو روش مذکور مشاهده نمی شود. ولی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت از این دو روش متفاوت می باشد.